Deniz Kustu, Çareler ve Önlemler

İnsan Hırsına Doğanın Tepkisi, kusmuğun kibarcası Müsilaj

Herşeyi temizleyen doğa bu sefer kustu, Marmara Denizi’i günlerdir süren müsilaj bitmiyor.

Daha hızlı şekilde üreyen müsilaj kusmaya devam ediyor. Ege denizine sarkmasından korkuluyor.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından tarafından günlerdir toplanmasına rağmen ilerlemiyor. Kusmuk ciddi sıkıntı yaratıyor.

Turistik yerlerimizden Çanakkale, Gökçeada'da durum çok kötü... Bozcaada'da da benzer görüntülerin oluştuğu bildiriliyor.

Akademisyenlerle müsilaj toplantısının sonuç bildirgesi yayınlandı.

Deniz kusmuğu durumu ele alındı. Üç ana başlıkta birleştirildi. Nedenleri, acil önlemler ve bilimsel çalışmalara hız verilmesi. YÖK tarafından alanında uzman bilim insanlarının katılımıyla düzenlenen ve müsilaj sorununun çözümüne yönelik akademik çalışmaların değerlendirildiği toplantının sonuç bildirgesi de yayınlandı. Tedbirlerin tam uygulanması kusmugun çıkış nedeni ve çareleri açıklandı.

Sonuç bildirgesinden öne çıkanlar.

"Denizler birçok canlı için mükemmel bir ekosistem olmasının yanında insanlık için en kaliteli gıda temin ambarları olarak bilinirler. Taşıdığı ekolojik ve ekonomik önem nedeni ile deniz kaynaklarının bilinçli kullanımı ve sürdürülebilirliğinin sağlanması büyük önem taşımaktadır. İnsan kaynaklı tehditlerin yoğunluğu ve dağılımı şu anda insanlık tarihinde görülmemiş seviyelere ulaşmış durumdadır. Marmara Denizi'nde son yıllarda daha çok insan kaynaklı, doğal birtakım baskılar mevcuttur.

Deniz kusmuğunu arttıran baskılar ve oluşturan nedenler

- Artan sıcaklık

- Oksijen azalması

- Okyanus asitlenmesi

- Karasal girdiler (Atık su, besin elementi) Atık deşarjları

- Aşırı avlanma

- Kirlilik

- İstilacı türler

- Gemicilik faaliyetleri

Kusmuğun Temizlenmesi İçin Acil Durum Önerileri:

1- Marmara Denizi'nin tüm çevresinin belli bir plan dahilinde "koruma bölgesi" olarak ilan edilmelidir.

2- Balıkçılık sektörünün yaşadığı güçlükler ivedilikle takip edilmelidir.

3-Boğazda meydana gelebilecek kazalara karşı eylem planlarının oluşturulmalıdır. Gemilerin dümen kilitlenmesi, pervane kırılması gibi sorunlar uluslararası gemicilik ticaretini etkileyebilecektir.

4- Atık suların arıtıldıktan sonra denize geri verilmemesi ve sulamada kullanılması sağlanmalıdır. Atık dejarjlarının kapatılması.

5- Karasal kökenli girdiler, ileri biyolojik arıtımdan geçirildikten sonra derin deşarj yapılmalıdır.

6- Müsilajın zamansal ve mekansal dağılımı belirlenerek, Marmara kıyılarındaki hareketli platformlarla reaktif oksijen dozlamasının araştırılarak yapılması temin edilmelidir.

7- Mevcut arıtma tesislerinin ileri arıtım teknolojileri ile (membran, reaktif oksijen vb...) entegrasyonu sağlanmalıdır.

8- Konu ile ilgili bir İzleme Komitesi kurulmalıdır.

Eğitim ve araştırma önerileri, kendi yaptığımızı başkaları temizleme çalışması.

A-100/2000 YÖK Doktora Programlarında Denizcilik ve Su Çalışmaları alanlarının bursiyer sayıları arttırılmalıdır.

B- Bu alanlar, proje çağrılarında öncelikli kapsamına alınmalıdır.

C- Araştırmaların daha geniş olarak fonlanması temin edilmelidir.

D- Marmara Denizi'ne özel çalıştaylar düzenlenmeli, akademisyen ve öğrencilerin düzenli bir araya gelmesine imkan verilmelidir.

E- Küresel ısınmanın önümüzdeki yıllarda daha fazla olacağı göz önüne alınarak model, tahminler ve senaryolara göre diğer bütün faaliyetler hakkında önlemler özel tedbirler alınmalıdır.

F- Denizlerimizin korunması konusunda okullarda farkındalık çalışmaları ve vatandaşı bilgilendirme çalışmalarını yapan üniversitelerimizin sayıları arttırılmalıdır.

G- Marmara'ya komşu belediyeler daha fazla sorumluluk üstlenmeli, özellikle arıtma ve atık konusunda yeni düzenlemeleri ve denetlemeleri devreye sokmalıdır."

Bakanlık bunlara dokunmadıkça toplamakla bu kusmuk bitmez.

1-gübre fabrikaları

2-deterjan fabrikaları

3-ambalaj şirketleri

4-atık sektörü,

5-petrokimya endüstrisi,

6-termikçiler,

7-çimento şirketleri ve

8-müteahhitler

Sonuç

Binlerce yıldır kendini temizleyen doğaya bizler hor baktık. Aşırı yemek yiyen insan gibi denizde kusmaya başladı. Bugün denizde görülen olay yarın toprak kusmaya başlarsa, veya tersi olup küsüp içine kapanıp çölleşirse bunun bedelini, vebalini hiç bir insan oğlu ödeyemez. Bunlar kehanet değil görünen nedenler. Ormanları yok etmeyelim. Her şeyin fazlası zarar. Belkide bu bir başlangıç.

Veysel Bozkurt