Neden Adalet? 

Adaletin olmadığı yerde,

 ahlak da yoktur.

Montaigne

Ahlaki ilkeleri olmayan toplumlar,

 var olamaz

İnandığınız gibi yaşamazsanız, Yaşadığınız gibi İnanmaya başlarsınız. Yolunuzu kaybedersiniz. Bazı kurallar değişmez zaman, mekan ve kişiler ile alakası yoktur. Çağlar boyu aynı kural geçerlidir. Adalet toplum düzenini korumak, huzuru sağlamak ve diğer toplumlar la beraber yaşamak için ön şarttır. 

Adalet; Bireysel veya sosyal yapıda toplumun dirlik ve düzenliği, herkesin adil şekilde hakkını vermeyi ve eşitlik ilkelerine uygun yaşamayı sağlayan, vicdanı değerleri göz önünde tutan ahlâkî erdemdir. Adl; Allah’ın isimlerinden (esmâ-i hüsnâ) biridir“. Davranış ve hükümde doğru olmak, hakka göre hüküm vermek, eşit olmak, eşit kılmak” gibi mânalara gelen bir isimdir. Kişiler arası “orta yol, istikamet, eş, benzer, misil, bir şeyin karşılığı” gibidir.

Kıst; Sözlükte “hisse, ölçü, insaflı olma, adalet, adaletli pay” gibi anlamlar ifade eden kıst, masdar olarak kullanıldığında karşıt anlamlı kelimelerden (ezdâd) olup hem “adaletli olma, birine hakkını ve payını âdil bir şekilde verme” hem de “adaletsizlik yapma, birine hak ettiği payı vermeme”, isim olarak kullanıldığında ise “adalet” mânasına gelir.

Kendi tarlanda tohum ektin, suyunu ve bakımını yaptın, mahsül senin hakkındır. Bu bir "haktır." Tarla senin, eken başkası, hasad eden başkası, satan bir başkasıysa işte burada adalet, hak ve hukuk ortaya çıkar. Eğer aralarında bir anlaşma yoksa temayüller geçerlidir. Bu temayül daha önce bu işten kim ne kazanacak bellidir. Anlaşma varsa da sıkıntı yoktur. Ama dördü de ayrı yerlerin ayrı insanıysa ve aralarında bir ihtilaf varsa kanun ve nizama hukuk'a bakılır. İhtilaf devam ederse o zaman hak aranır. Kim ne kadar emek vermiş, kimin hakkı fazla, kim katkı sağlamış, kişiler ayrı olduğu için dörde mi bölünecek. Burada orta yol izlenir, herkesin hakkını vermek icap eder. Herkesin kabul edeceği orta yol adalettir. 

Herkes kendi emeğini daha kıymetli satmak daha fazla pay almak ister. Tüm kavgalar bunun içindir. Bazen kimse hakkına razı olmaz bir konuşsalar borçlu bile çıkarırlar. Hukuk sistemi devreye girip daha önce kim ne kadar almış ona göre karar verir. İşte asıl adalet sağlayan hukuk sistemidir. Kişilerin konuşması boşadır hukuk konuşur, hak tecelli eder. 

İslam'ın öteki şartları: 

• Dürüst olmak 

• Adaletli olmak

• İftira atmamak 

• Güvenilir olmak

• Kibre kapılmamak

• Kul hakkına girmemek

• Kin ve nefret yaymamak

Bir şeyin altını kalın kalın bir şekilde çizmek isterim, "eşitlik ilkesi" hak, hukuk ve hisse ile alakalıdır. Adil olmak sadece eşit olmayı değil işin duygusal yönü ile ileri ilgilenir, kişinin maddî ve manevî tatmin olmasını temin etmek zorundadır. Herkesin akşam yastığa baş koyup vicdanı ile başbaşa kalıp, kul hakkı varmı diye düşünmesi toplumun sağlam bir yapıya sahip olduğunu gösterir. Kanun, hukuk seni haklı görür ama senin huzurun varmı? Kendi hesabını kendin vermen gerekiyor.