Ajandahaber
2021-03-10 03:58:19

Dil Meselemiz

Veysel BOZKURT

Veysel33@gmail.com 10 Mart 2021, 03:58

DİL MESELEMİZ

*
"Söz öz'den beslenirse sahicidir.
yalnızca sahici söz yürekten söylenir,
insanın yürek tellerini titretir...
gider.. kalbe yerleşir." Yusuf Kaplan
*
Şiir; en derin anlatıma sahip bir dildir. Şiirin gücü kurandan kaynaklanıyor. Edebiyat tarihi yazılmış ama şiirin tarihi yazılması gerekiyor. Şiir ve şuur aynı kökten gelir. Şiir bir anlatım tarzıdır. Osmanlıda tıp, hukuk kitapları şiir tarzında yazılmış,
*
"İnsan nâdir değil, insanlık nâdirdir;
insan az değil, doğruluk azdır." Kutadgu Bilig
*
Türk dilleri: Doğu Avrupa'dan Sibirya ve Çin'in batısına dek uzanan bir alanda ana dil olarak en az 180 milyon kişi tarafından konuşulan dil grubudur.
*
Türk dilinin zengin hazinesi, 4 bin sayfalık dev bir sözlükte bir araya getiriliyor. Türk Dil Kurumu'nun (TDK)hazırladığı ve 570 bin 723 sözcüğün yer alacağı Büyük Türkçe Sözlük'ün bu yıl sonunda basılması planlanıyor. TDK'nın günümüz Türkçesine ait kelimeleri içeren çalışması olan Büyük Türkçe Sözlük'te TDK'nın Güncel Türkçe Sözlüğündeki 117 bin kelimenin yanında, bilim ve sanat terimlerinden yer adlarına, kişi adlarından Türkçe ağızlarındaki sözcüklere kadar her türlü söz varlığı bulunabilecek.(kaynak:AA. Haberi)
*
Son doksan senedir dilimizde yaşanan kıyımlar bizi, özümüzden sözümüzü, şiirlerimizi alıp götürdü. Bin yıllık bir birikimin sonucu ortaya çıkan muhteşem dilimizi malesef her gün yitirip duruyoruz. Günlük 250- 300 kelime ile konuşuyoruz. Eğer Osmanlıda 3000 kelime ile konuşuyor olacaktık. Düşünce dünyamızda esir olan değil, esir alan biz olacaktık. Dilimizin kısırlaşması düşünce dünyamızı da etkilemiş, fakir bir dille zengin düşünce dünyasına sahip olmamızı kimse beklemesin.
*
Teoman Duralı hoca yine kitabın ortasından konuşuyor. "Alzheimer olmuş bir milletiz. Bunun en önemli müsebbibi, yazının katlidir. Sovyet devrimini, Çin devrimini görmüş dünya ama hiçbiri yazıya dokunmamış. Japonlar ve Koreliler için Çin yazısı yabancı. Niye değiştirmediler?"
*
Dünyanın birde politik olduğunu unutmamalıyız.
Dilin kısırlaşmasının birinci nedeni; "harf devrimi", ikincisi "TDK'nın yapacağım derken bozması", son zamanlarda lise, üniversite imtihanlarında yapılan test çözme teknikleri, şimdilerde telefonlarda çıkan çıkartmalar.
*
Anla
Anla/ş
Anla/t
Anla/t/mı/yor
Anla/ta/mı/yor
Anla/şıl/mı/yor
Anla/ya/mı/yor
Anla/mı/yor
*
Bir kökten kaç kelime türetiyoruz. Ek üreterek değil yeni kelimelerle anlaşmalıyız. Değişen Çağda yeni kelime üretecek yazar, çizer, edebiyatçı, Türkçeci, sanatçı, felsefeci, mantıkçı, psikolog, sosyolog, ilahiyatçı.
Kaliteli insanlar yetişip, ekipler kurmalı, bunların batıdan gelen, yeni kavramları, teknoloji ürünlerine isimlendirmeli, halkın kolayına gelecek kelimelerle çıkarmalıyız. Önce yeniliği bizim bulmamız, adapte etmemiz, yazarlar aracılığıyla tanıtmayı yapmalıyız.
*
Kendi öz dilimizi düşünce, hayal, tefekkür, tahassüs, muhayyile ve tahayyül ufkumuzu açmak için değişik kelime kullanmamız gerekiyor. Ne kadar kelime hazinemiz genişlerse o nisbette ufkumuz açılır.
*
Alenî: açık
Bâriz: açık
şikâr: açık
yân: açık
Bedîhî: açık
Vâzıh: açık
Sarîh: açık
Müstehcen: açık
Münhal: açık
Üryân: açık
Defisiter: açık
Mubîn: açık
*
Bu dram dünyanın en zengin dillerinden olan Türkçenin kasten felç edilme dramıdır.
Hiç sözlük kullanmıyoruz, en çok satanlar listelerinde yok, günlük konuşma kelimemiz 300-400 arası, 100.000 kelimelik bir şey dilde sıfır noktasındayız.
Bilmediğin bir yere gidiyorsun, adresi soruyorsun, adresi tarif etmekte acizler. Başı ile tarif eden, şurada diyen zorlanan bir sürü insanımız var.
*
Tüketmeyi öğrenmeden, fikir üretmeyi öğrenemeyiz. Fakat, ne tükettiğinin farkında olmadan da, üretmenin kapağını açamayız. Tüketmek tecrübedir, üretmek keşif, kullanmak marifet, hazmetmek yeniden doğuştur. Tecrübesiz keşif olmaz, acemilik, kalfalık, ustalık serüvenimizdir
Tüketen biter, duraktır, üretim çoğaltmak hedefimiz. Üretmeden tüketmek cahilliktir.
Selam ve Dua ile
Veysel Bozkurt
Sitemizden en iyi şekilde faydalanmanız için çerezler kullanılmaktadır.